ادیب سلطانی، مترجم و پیشکسوت فلسفه، درگذشت

به گزارش رسانه ایرانیان اروپا، میر شمس‌الدین ادیب سلطانی، پزشک، مترجم، نویسنده و فلسفه‌پژوه سرشناس، صبح امروز ۲۰ مهر ماه در سن ۹۲ سالگی، در بیمارستان ایرانمهر تهران درگذشت.

از مهم‌ترین آثار ترجمه‌شدهٔ او می‌توان «سنجش خرد ناب» امانوئل کانت، «منطق ارسطو»، «جستارهای فلسفی» برتراند راسل، «سوگ‌نمایش هملت» اثر ویلیام شکسپیر و همچنین «رساله منطقی- فلسفی» ویتگنشتاین را نام برد.

از ادیب سلطانی، به‌دلیل کوشش او در شناساندن این متون مهم فلسفی و ادبی به فارسی‌زبانان، به‌عنوان یکی از پیشکسوتان این عرصه و چهره‌های ماندگار کشور یاد می‌شود.

میر شمس‌الدین ادیب سلطانی به چندین زبان، ازجمله آلمانی و انگلیسی و فرانسه، تسلط داشت و با زبان‌هایی دیگر چون پارسی میانه و یونانی باستان هم آشنا بود و در واژه‌گزینی ترجمه‌های خود روش ویژه‌ای به‌کار می‌برد که از آن‌جمله وارد کردن لغات و الگوهایی از زبان‌های قدیمی ایرانی به متن فارسی بود.

آثار ترجمه‌شدهٔ او را که مستقیماً از زبان مبدأ به زبان فارسی برگردانده شده، دشوارفهم اما در عین حال دقیق و وفادار به متن اصلی توصیف کرده‌اند.

میر شمس‌الدین ادیب سلطانی در سال ۱۳۱۰ خورشیدی در قلمستان، از محلات قدیمی تهران، به‌دنیا آمد. زبان فرانسه را در کودکی با کتاب دست‌دومی به نام «فرانسه بدون معلم» آموخت و زبان انگلیسی را از رادیو بی‌بی‌سی فرا گرفت.

او پس از پایان شش سال متوسطه در دبیرستان البرز، در سال ۱۳۲۸ وارد دانشکده طب دانشگاه تهران شد و دکترای پزشکی خود را از دانشکده پزشکی دانشگاه تهران دریافت کرد.

ادیب سلطانی برای ادامه تحصیل در زمینه روان‌پزشکی بالینی و تحقیقات زیست‌شیمی به وین رفت و بعد از چند ترم، دستیار پروفسور هوفمان، از سرشناس‌ترین روان‌پزشکان آن دوره، شد.

میر شمس‌الدین ادیب سلطانی در سال ۱۳۴۰ برای دیدار خانواده به ایران بازگشت و پس از آن دیگر به دانشگاه وین نرفت و بنابراین تحصیلات روان‌پزشکی در وین را به پایان نرساند.

ادیب سلطانی کتاب ارغنون ارسطو را بعد از ۲۴۰۰ سال، برای نخستین بار از زبان یونانی به فارسی برگرداند و برای این کار ۱۲ سال وقت گذاشت.

✍ زانا کوردستانی