اطلاعات حقوقی، انتقال اموال

اطلاعات حقوقی با دکتر حسن سعدی (انتقال اموال)

کسانی که مالک ملک یا مالی هستند مجاز به انجام هرنوع تصرفی در آن مال یا ملک هستند مگر...

انتقال اموال

کسانی که مالک ملک یا مالی هستند مجاز به انجام هرنوع تصرفی در آن مال یا ملک هستند مگرآنکه قانون،مواردی از تصرف را ممنوع کرده باشد. مثلا درماده ۳۴۸ قانون مدنی ایران ذکر شده است: بیع چیزی که خرید و فروش آن قانونا ممنوع است و یا چیزی که مالیت یا منفعت عقلایی ندارد یاچیزی که بایع(فروشنده) قدرت بر تسلیم آن ندارد باطل است مگر اینکه مشتری خود قادر به تسلم باشد.
درماده۷۰۴ قانون مجازات اسلامی دایر کردن محلی برای شرب خمر و ماده۷۰۸ همان قانون دایر کردن قمارخانه را ممنوع و قابل مجازات دانسته است بنابراین هیچکس نمی تواند درمال یا ملک خود با توسل به اصل مالکیت، اقدام یا تصرفی انجام دهد که بموجب قانون ممنوع اعلام شده است.اما در موارد مجاز،یکی از شایع ترین موارد تصرفات ناشی از مالکیت، انتقال ملک یا مال است.منظور از ملک،دارایی های غیر منقول و منظور از مال،دارایی های منقول است.درنقل و انتقال دارایی های منقول معمولا سندی تنظیم نمی شود و با برد و بدل کردن مال ،معامله انجام می شود.مانند اینکه شما به سوپر مارکت مراجعه و جنسی را می خرید و بهای آن را به فروشنده می پردازید.بدین ترتیب با رد و بدل کردن جنس و بهای آن،بین خریدار و فروشنده یک عقد بیع انجام شده است.
اما معمولا در نقل و انتقال مال غیر منقول مانند زمین یا مسکن گاهی اشکالات و مشاجراتی پیش می آید.مثلا شخصی برای نشان دادن میزان احترام به همسرش،خانه خود را با سند رسمی به او انتقال می دهد.تا اینجای کار مشکلی پیش نمی اید.مشکل هنگامی پیش می آید که همسر مذکور انتقال دهنده را از خانه که حالا دیگر ملک اوست اخراج می کند.در دادگستری ایران پرونده های زیادی دراین زمینه تشکیل شده و می شود.برای جلوگیری از این وضعیت قانون گزار راه حلی ارائه کرده است و این راه حل مشهور به حق عمری (عمرا)می باشد.کیفیت کار به این شرح است که می توان ملکی را به کسی انتقال داد و شرط کرد تازمانی که زنده هستم خودم دراین ملک زندگی می کنم و پس از مرگم انتقال گیرنده حق هرگونه اقدام و تصرفی در ملک مذکور دارد. این حق در ماده ۴۱ قانون مدنی ایران بشرح زیر مورد تایید قرار گرفته است:
عمری،حق انتفاعی است که به موجب عقدی از طرف مالک برای شخص بمدت عمر خود یا عمر منتفع و یا عمر شخص ثاثی برقرار شده باشد.
دراین صورت مالکیت ملک به خریدار و حق استفاده و انتفاع از آن به فروشنده یا شخص ثالثی که فروشنده درقرارداد مشخص میکند انتقال می یابد.تا زمانی که صاحب حق انتفاع مذکور درقید حیات است،مالک جدیدحق هیچگونه تصرفی در ملک مورد معامله نخواهد داشت.
پیشنهاد می شود شوهرانی که خانه خودرا به همسرشان انتقال می دهند حق عمری برای خود منظور کنند.شادباشید

 

دکتر حسن سعدی

دکترای حقوق و

وکیل پایه یک‌ دادگستری