بورس در سال جدید

بازار بورس. در انتظار بهاری سبز. مهندس محمد رضا حلمی

بازار بورس در سال ۱۴۰۱ ، با ریسک های متعدد و عجیب و غریبی همراه بود . از بحث های افزایش یافتن یا نیافتندامنه ی نوسان گرفته تا عرضه ی خودرو در بورس کالا تا قیمتگذاری دستوری و انصافا ظالمانه ی دلار برای صنایع صادراتیمثل پتروشیمی ها ، فرآورده های نفتی ، فلزات اساسی و... .

در انتظار بهاری سبز!

بازار بورس در سال ۱۴۰۱ ، با ریسک های متعدد و عجیب و غریبی همراه بود . از بحث های افزایش یافتن یا نیافتندامنه ی نوسان گرفته تا عرضه ی خودرو در بورس کالا تا قیمتگذاری دستوری و انصافا ظالمانه ی دلار برای صنایع صادراتیمثل پتروشیمی ها ، فرآورده های نفتی ، فلزات اساسی و… .

در این سال که اقتصاد ایران درگیر تورمی ۶۰ درصدی و افسار گسیخته بود ، تمامی بازارها من جمله مسکن ، سکه و طلا ، دلار و حتی خودرو رشدی انفجاری و شوکه کننده را ثبت کردند. در این شوک تورمی اما تقریبا مثل همیشه بورس ، از بقیه یبازارها جا ماند و کمی دیرتر یعنی از اواخر پاییز ، رشد شاخص و افزایش حجم معاملات شروع شد.‌ روزهای پایانی۱۴۰۱، تلخی کام سهامداران و سرمایه گذاران را شیرین کرد و مژده ی سالی با بهار سبز برای بورس را داد.

یک شروع طوفانی!

همین شنبه ۵ فروردین ۱۴۰۲ ، اولین روز کاری سال ، بورس با عیدی ای بزرگ به استقبال سهامداران آمد.حجم معاملات خرد ۸هزار میلیارد تومانی و رسیدن شاخص به آستانه ی ۲‌میلیون واحد آن هم در ایام نوروز و ماه مبارک رمضان نویدسالی خوش برای اهالی بازار سرمایه ی ایران را داد.

نرخ دلار شرکت های صادراتی حتی به ۴۰۰۰۰ تومان نمی رسد در حالیکه در چند روز گذشته دلار بازار آزاد دوباره از ۵۱۰۰۰تومان گذشت و بنظر می رسد در سال ۱۴۰۲ دیگر باید با دلارهای زیر ۴۵۰۰۰ تومانی خداحافظی کنیم! با دلار ۴۰۰۰۰تومانی که صنایع صادراتی و بزرگ ما مبادله می کنند ، بازار و شاخص ۲ میلیون واحدی نه ارزان است و نه نگران! اما قطعا به مرور زمان دلار صنایع خود را به دلار بازار آزاد نزدیک و نزدیک تر می کند و همین موضوع هم در میان مدت به نفع بورس است. با تداوم رشد شرکت های بزرگ خیلی خیلیمحتمل است که سقف سال ۹۹ توسط شاخص پس گرفته شود و این موضوع هم از نظر روانشناختی می تواند باعث شود بسیاری از سهامدارانی که ناامیدانه بازار را ترک گفته بودند به آن بازگردند. بار رشد شاخص کل همیشه بر دوش شرکت هایبزرگ بازار بوده و هست. انتظار داریم پس از فروکش کردن هیجان این رالی صعودی که شاخص را از ۱ میلیون و ۵۰۰هزار واحد تا بالای ۲ میلیون واحد کشانده و بازیگر نقش اصلی آن شرکت های بزرگ بوده اند، پول ها به سمت صنایعمتوسط و کوچک تر برود.

موضوعاتی مانند اختلاف نرخ دلار صنایع ( نرخ دلار در بازار مبادله ارز ایران )و دلار بازار آزاد ، تعیین و تکلیف نهایی نرخ سوخت و خوراک توسط دولت،  مشخص شدن نرخ برق و انرژیصنایع کوچک و صنعت سیمان ، روند معاملات بورس کالا در فصل بهار در کنار خبرهای موثر اقتصادی خصوصا نرخ دستمزد ها و نرخ بهره ی اوراق قرضه و همچنین اخبار سیاست خارجیهمانند روند صلح با کشورهای عربی،پرونده ی هسته ای و سرنوشت برجام ، از مهم ترین موضوعاتی خواهد بود که به ما نشان خواهد داد بهار بورس همچنان سبز است یا خیر .

تحلیلی کوتاه بر آنچه گذشت

بیشترین بازدهی هفتگی را در صنایع “سایر مواد معدنی” ، “تجهیزات مخابراتی” و “آهن و فولاد” و کمترین بازدهی را در “چاپ و نشر” ، “تجهیزات صنعتی” و “فعالیت های مرتبط با اوراق بهادار شاهد بودیم.
میانگین ارزش معاملات خرد در اسفند ماه به لطف اوضاع سبز بورس و خوش بینی به رشد بازار به حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان رسید که دو برابر میانگین سال ۱۴۰۰ است. همچنین ارزش دلاری کل بازار از ۱۷۰ میلیارددلار عبور کرد.
نرخ بهره ی بدون ریسک ( میانگین نرخ بهره ی اوراق قرضه و نرخ بهره ی بین بانکی ) اما یکی از نگرانی های هفته های اخیر اهالی بازار سرمایه بوده و در حدود ۲۶ درصد قرار گرفته است. همواره بازار پس از نرخ ارز سریع ترین واکنش ها و بیشترین وزن را به نرخ های بهره ی بدون ریسک می دهد و تجربه ی بورس نشان داده که نرخ های بدون ریسک بالای ۲۵ درصد باعث چالش بازار سهام شده است.

مروری بر اقتصاد آمریکا

آخرین آمار منتشر شده از اقتصاد آمریکا ، نشان می دهد که این اقتصاد به سمت رونق بیشتر در حرکت است.

مدعیان بیکاری پایین تر از متوسط ۴ هفته ای خود قرار گرفته و نسبت به هفته ی قبل نیز کاهشی بوده و همچنیناین رقم نسبت به اواخر ۲۰۲۲ نیز کاهش قابل ملاحظه اییافته است. در نتیجه اشتغال در آمریکا قوی تر از ماه های پیش شده است. معمولا اشتغال قوی تر در نتیجه یتورم بالاتر و رونق بیشتر بخش تولیدی رخ می دهد همانطور که شاخص PMI (شاخص مدیران خرید) آمریکا برای سومین ماه متوالی صعودی بوده است .
بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) در دومین جلسه یتعیین نرخ بهره ، باز هم سیاست پولی فدرال رزرو را انقباضی تر کرد و آن را ۰.۲۵ واحد درصد افزایش داد. با توجه به روند افزایشی اشتغال و رونق تولید انتظار می رود که در جلسات آتی باز هم نرخ بهره ی دلار افزایش پیداکند.
مورد مهم دیگر این که در چند هفته ی گذشته ورشکستگیبانک سیلیکون ولی (Siliocon Valley Bank) ، اقتصاد آمریکا را دچار یک نااطمینانی بزرگ کرده و خبرهایزنجیر وار خارج کردن سپرده های بانکی توسط مردم و زیان تعداد قابل توجهی از بانک های کوچک باعث شده فدرال رزرو و حتی دولت آمریکا با چالشی مهم دست و پنجه نرم کند. این موضوع برای دولت بایدن که به زودیباید به فکر تبلیغات انتخابات  مجالس سنا و نمایندگانهم باشد ، بسیار حیاتی است.