تاریخ شکل گیری ایران قسمت سوم-ی صفایی

تاریخ پایان قرن نهم و نیمه اول قرن هشتم پیش از میلاد پر است از وقایع جنگهای آشور و اورارتو که در این نبردها کوشش آشوریان باناکامی مواجه بوده است تا در عهد تیگلت پیلسر سوم پادشاه آشور از نو نیرو گرفت. لشکر کشی های پی در پی آشوریان در طی سدهٔ هشتم قبل از میلاد -به ناحیهٔ ماننا و پارشوآ – این سرزمین ها را که از آن اورارتو بوده، فوق العاده ضعیف ساخت.

مادها که در میان دو دولت نیرومند نظامی یعنی آشور و اورارتو فشرده شده بودند ناگزیر بخاطر استقلال خویش مبارزه میکردند. تگلیت پیلسر سوم شاه آشور در سالهای و ۷۴۴ و ۷۳۵ پیش از میلاد بخاک ماد لشکرکشی کرد و کامیاب شد و توانست حاکمی آشوری در آنجا برقرار و معبدی برای خدایان آشور بسازد. توجه آشور در طی سالهای بعد معطوف به مرزهای غربی خود بود ولی در سال ۷۲۲ پیش از میلاد تاج و تخت آشور بدست سارگون دوم افتاد. وی با جد و دقت فراوان علیه اورارتو که پادشاهان آن با قبیله های ماد و آشور مناسبات دوستانه داشتند، تدارک جنگ دید. عملیات جنگی در سال ۷۱۶ پیش از میلاد آغاز گشت و در نتیجه خاک ماد و ماننا که به دریاچه اورمیه متصل بود مورد نهب و غارت لشکریان سارگون قرار گرفت و دیوکا پادشاه ماد در سال ۷۱۵ پیش از میلاد شکست خورد. یکسال بعد سارگون بار دیگر به آن نواحی لشکر کشید زیرا دیوکا میکوشید مجداً قبایل ماد را متحد ساخته و سازمان بخشد و در رأس آنان قرار گیرد. سارگون علیه «ماددای» و بویژه «بت دیوک» یا بدیگر سخن نواحی زیر فرمان دیوک پادشاه ماد لشکر کشی کرد.

در سال ۷۱۳ پیش از میلاد بسیاری از نواحی ماد را مجبور کرد تا به وی سالیانه خراج بپردازند. دیوک را مؤسس دولت ماد و بانی پایتخت آن -اکباتان – می شمارند.

هرودوت و کته سیاس مورخان یونانی اطلاعاتی در باره شجرةالنسب و تاریخ

پادشاهان ماد در آثار خویش آورده اند ولی در نوشته های ایشان اختلاف وجود دارد. در حال حاضر فهرستی که بجا مانده میتوان در باره اسامی و توالی و توارث شاهان ماد پذیرفت.

۱-دیوک (اطلاعاتی از ۷۱۵ پیش از میلاد در دست است.)

۲-فرائورت (فرور تیش)

۳-حشتر یتی سال (۶۵۳-۶۷۵) پیش از م

۴-استلای اسکیت ها (تقریباً از ۶۵۳ الی ۶۲۵ پیش از م.)

۵–کیاکسار -هوخشتره (۶۲۵ تا ۵۸۵ پیش از م.) 

۶–آستیاک -ایشئو ویگو (۵۸۵ تا ۵۵۰ پیش از میلاد)

۷-سنخریب «سناخریب» جانشین سارگون ۷۰۲ پیش از میلاد با لشکر یان خویش به خاور اردو کشید واز عیلام گذشت و در بازگشت از سرزمین های «مادهای دور دست» عبور کرد و هدایا و تحفیر از ایشان دریافت داشت که خراج نامیده میشود. وی چنین گفت: «در راه بازگشت خراج سنگینی از سرزمین مادهای دور دست گرفتم که نام ایشان را هیچ کسی در عهد پادشاهان -پدران من- نشینده بود، آنان فرمانبردار من گشتند.»

قبیله هایی که سنخریب در خاور علیه ایشان جنگید کاششیان یا کاسبان بودند.

در سال ۶۹۰ پیش از میلاد سنخریب اتحاد

بین عیلام و بابل را بهم زد.

ادامه ….

نویسنده : ی ، صفایی