توضیحاتی در مورد خیانت و انواع آن

نویسنده: دکتر لیلا دالوند ، روانشناس بالینی، عضو انجمن APA آمریکا (فرانکفورت)

خیانت معانی بسیار گسترده ای دارد. مترادف این واژه در زبان فارسی برابر است با بی وفایی و ناراستی و بی توجهی به امانت و مکر و حیله است. عملی نافرمانی عمدی است که افراد نسبت به اطرافیان یا شخص خاصی یا ملت و یا کشور خود انجام می دهد. فردی که خیانت می کند خائن یا خیانتکار گفته می شود. از جاسوسی برای برای کشور دیگر بر علیه ملت و کشور خود و یا در حد برملا کردن راز های دوستان خود همگی در جمله عمل نافرمانی عمدی محسوب می شود که به آن خیانت گفته می شود. اما خیانتی که بین زن و مرد رخ می دهد بیشتر منظور توضیحات روانشناسی است. در ادامه این مقاله به معنی کامل خیانت خواهیم پرداخت. علاوه بر آن به مقایسه دیدگاه جامعه ایرانی و اروپایی در خصوص عمل خیانت می پردازیم.

خیانت چیست؟

واژه خیانت از ریشه واژه خون گرفته شده است که به معنی مخالفت با پیمان و حق به صورت پنهانی است. خیانت یا ملی است و یا عاطفی، در حالت کلی واژه خیانت به معنی عمل عمدی بر علیه کسی یا کسانی یا کشور به صورت پنهانی از سوی کسی که به وی اعتماد شده است. خیانت به معنی زیر پا گذاشتن یک عهد یا قرار است. پیمان ممکن است ارزش های خانوادگی یا عاطفی باشد و یا سیاسی و اخلاقی یا مذهبی باشد.

انواع خیانت کدام است؟

زمانی حرف از خیانت به میان می آید خیانت عاطفی سپس خیانت ملی در ذهن افراد متصور خواهد شد.

• خیانت عاطفی؛

خیانتی است که در آن یکی از زوجین به یکی غیر از همسر خود وارد ارتباط خواهد شد و از نظر احساسی به شخصی غیر از همسر و یا نامزد خود علاقه مند خواهد شد. فرد از صحبت کردن با ایمن شخص لذت می برد و تمایل دارد تا اوقات فراغت خود را با او سپری نماید. افرادی که مرتکب خیانت عاطفی می شوند معمولا فرار از خانه و خانواده و نزاع و مجادله های خانوادگی و کمبود محبت های خانوادگی را دلیل خیانت خود عنوان می کنند. گاهی دستیابی به موقعیت های اجتماعی بالاتر، ضعف میانی اخلاقی، تنوع در به دست آوردن جذابیت های جنسیتی، ارضا نشدن نیاز های جنسی و ازدواج های اجباری برخی از عوامل اصلی خیانت عاطفی است.

• خیانت ملی؛

این نوع از خیانت بر مبنای قوانین کشور ها و عدم وفاداری مجرمانه افراد بر علیه میهن خود را خیانت ملی می گویند. براندازی حکومت ها یا جاسوسی در نیروی دیپلمات ها و نظامی و سرویس های اطلاعاتی کشور خود برای نیرو های بیگانه می باشد. کیفر خیانت ملی در بسیاری از کشور ها مرگ است و مصادیق این مهم در قوانین اساسی کشور ها درج شده است.

در ادامه این مقاله محور اصلی مطالب ارائه شده خیانت عاطفی می باشد.

مصداق خیانت چیست؟

خیانت دارای معانی متفاوتی است شاید خیانت کردن به همسر و معشوق مد نظر روانشناسان و صاحب نظران می باشد. رابطه نامشروع با کسی غیر از همسر و یا دل بستن به فردی به جز همسر خیانت محسوب می شود. شاید دردناک ترین رفتاری که آدم ها در رابطه عاطفی با آن برخورد میکنند خیانت باشد. خیانت فقط به معنی ایجاد رابطه نامشروع و یا زنا با جنس مخالف نیست. بلکه هر یک از مصادیق ذیل در متن به عنوان خیانت عاطفی و خیانت به همسر محسوب می شود.

صمیمیت بیش از حد با جنس مخالف؛ صمیمیت بیش از حد با دوستان یا همکاران ممکن است باعث تاثیر سوء بر زندگی مشترک باشد. اگر همسر فرد از این بابت حساس و ناراحت شود بایستی در برخورد با همکاران و یا اطرافیان جنس مخالف و همجنس خود تعادل برقرار نمود. اگر رفتار فرد با جنس مخالف بسیار صمیمانه باشد در دراز مدت ممکن است آثار مخرب را بر زندگی مشترک افراد داشته باشد و ممکن است به رابطه آسیب برسد.

درد دل با جنس مخالف؛ کسی که درد و دل های خود را با جنس مخالف در میان خواهد گذاشت در واقع خیانت کرده است. اگر فرد نیاز به درد دل داشته باشد و امکان درد دل با همسر میسر نباشد باید با افراد معتمد و نزدیک به خود یا مشاوره های خانواده درد دل کرد.

بد گفتن از شریک زندگی؛ بد گفتن از شریک زندگی در نزد دیگران خیانت محسوب می شود. لازم نیست مشکلات و نزاع و ناراحتی های خود از همسرتان را پیش افراد بازگو کرد بد گفتن از او به معنی خیانتی است که به همسر کرده باشید حتی اگر گفته شما درست باشد.

انواع خیانت کدام است؟

چت کردن با جنس مخالف؛ تصور اشتباه بسیاری از افراد این است که خیانت تنها به معنی ایجاد رابطه جنسی با کسی به جز همسر است. چت کردن و گفت و گو های پنهانی و مداوم و یا گاه و بی گاه با جنس مخالف خیانت محسوب می شود. در این چت کردن ها معمولا کار به قرار گذاشتن و بعدها به روابط نزدیکتر منجر می شود.

تنها بودن مداوم با جنس مخالف؛ بدون هیچ دلیل قانع کننده ای با کسی به جز همسر تنها شوید چه در سینما یا رستوران و یا کافه و پارک به معنی خیانتی است که در حق همسر انجام می شود.

اولویت قرار دادن دیگران؛ در زندگی مشترک اولویت در همه مسائل همسر است. اهمیت گذاشتن به افراد خانواده بیشتر از همسر به معنی خیانت کردن به همسر است.

اهمیت دادن به کودک بیشتر از همسر؛ همانطور که گفته شد اولویت زندگی هر فرد همسرش است حتی اهمیت دادن به فرزندان بیشتر از همسر به معنی خیانتی است که به همسر زندگی می شود.

جلب توجه جنس مخالف و هر کسی به جز همسر؛ افرادی که در پی جلب توجه جنس مخالف و شخص خاصی هستند در واقع به همسر خود خیانت کرده اند.

دیدگاه جامعه ایرانی در مورد خیانت

گفتیم خیانت معانی و مصادیق مختلفی دارد و بسیاری از رفتار ها مصداق خیانت محسوب می شود. تمرکز بر همسر و اولویت قرار دادن او و ایجاد ارتباط با جنس مخالف در چارچوب اجتماعی و. دینی رفتاری است که فرد را از خیانت کردن بری دانسته و پایبندی به همسر و زندگی مشترک است. خیانت در کشور ها با فرهنگ و مذاهب مختلف دارای معانی مختلفی نیز هست. خیانت به همسر در ایران عواقبی چون مجازات دارد به این معنی ممکن است خیانت کردن فرد به همسر منجر به شلاق یا حبس و یا حتی مرگ باشد. زن یا مردی که به همسر خود خیانت می کند و با کسی دیگر همبستر می شود به معنی زنا بوده و حکم آنها مرگ است.

در فرهنگ های مختلف تعریف خائن بودن افراد منوط به طرز فکر و ارزش های جامعه است. شاید در ایران خوش و بش کردن با جنس مخالف محسوب شود زیرا این امر خارج از عرف و فرهنگ عموم مردم است. هر امری و رابطه ای خارج از عرف و ارزش و بر خلاف شئون اسلامی میان زن و مرد خیانت محسوب می شود. در جوامع غربی و اروپایی ارزش ها و عرف به گونه ای دیگری است. شاید صرف قهوه خوردن با دوستی از جنس مخالف در اروپا خلاف ارزش ها نباشد و این امر خیانت محسوب نشود اما در ایران موضوع متفاوت است.

دیدگاه جامعه اروپایی در مورد خیانت

در حالت کلی خیانت در جوامع غربی دارای معانی مختلفی است. طبق آمار مردان اروپایی بیشتر از زنان اروپا خیانتکار هستند. شاید جالب باشد که در جوامع اروپایی خیانت زنان به مردان وحشتناک تر و تعجب برانگیز تر از خیانت کردن مردان در اروپا است. شاید ۳۲ درصد از زنان در اروپا حداقل برای یک بار به همسر خود خیانت کرده اند. خیانت به معنی همبستر شدن با مرد دیگر است که این آمار در مردان بیشتر است. به هر حال شاید سینما رفتن با دوست دوران دانشگاهی در اروپا به معنی خیانت نباشد اما  در ایرا بر اساس عرف عموم مردم خیانت به همسر است. به هر حال خیانت در جوامع اروپایی صرفا به معنی خوابیدن و یا ترجیح دادن به کسی به جز همسر است که او را اولویت قرار دادن است.

مقایسه دیدگاه جامعه ایرانی و اروپایی در خصوص موضوع خیانت

خیانت خیانت است. در هر جامعه ای یک معنی دارد و به معنی شکستن پیمان میان دو نفر است. بی توجه بودن به همسر و یا اولویت قرار ندادن وی و یا لذت بردن از مصاحبت با جنس مخالف به جز همسر در هر جامعه به معنی خیانت است. اما مصادیق خیانت از دیدگاه جامعه ایرانی و اروپایی با یکدیگر تفاوت دارد. همانطور که گفته شد شاید صمیمی شدن با جنس مخالف در محل کار و قهوه خورد با وی در اروپا از مصادیق خیانت به همسر نباشد اما در جامعه ایرانی به این صورت نیست. جامعه ایرانی سنتی و مذهبی بوده و معمولا هر چه را که خارج از چارچوب مذهبی باشد خلاف و جرم بدانند. در ایران جرم خیانت به معنی دفاع قانون از فرد خیانت دیده است و خیانتکار نیز مجازات خواهد شد. در جوامع اروپایی معمولا شکایتی بر علیه خیانت همسر وجود ندارد و در صورتی که این موضوع منجر به طلاق زوجین شود فقط قانون به نفع فرد اقداماتی را انجام خواهد داد. اما در ایران علاوه بر آن مجازات هایی نیز برای فرد در نظر گرفته می شود. این مهم اهمیت خانواده و وفاداری جامعه را نشان خواهد داد که البته این موضوع برای بررسی لازمه داشتن اطلاعات و مطالعه گسترده تری است.