درآمدی بر داستان نویسی – حمید نیسی

((( درآمدی بر داستان نویسی)))
« بخش اول»
الف) داستان چیست؟
_ داستان کوتاه در آمریکا با ادگار آلن پو شروع شد و خود او در مورد داستان کوتاه می گوید:
« داستان کوتاه ، داستانی است که می توان آن را در یک نشست خواند و این داستان بر هر رمانی برتری دارد»
اما جامع ترین تعریفی که از داستان دیده ام این است:
« هر متنی که زاییده ی تخیل نویسنده باشد و صرف نظر از کیفیت و کمیت پای بندی نویسنده به واقعیت ، یک یا چند شخصیت و یک یا چند رویداد را در تلاقی زمان و مکان واحد یا چندین گانه تصویر کند، داستان خوانده می شود»
داستان ( چه کوتاه و چه رمان) اثری هنری ، شخصیت ها و رخدادها و حتی مکان هایی را که ممکن است غیر واقعی باشند را واقعی جلوه می دهد و از این رو خواننده آنها را واقعی می پندارد. مقوله ی « توهم واقعیت» به همین معنا اشاره دارد. همین تخیل است که واقعیت واقعی را به واقعیت داستانی تبدیل می کند. مثل کاری که فلوبر در رمان « مادام بواری» می کند و شخصیت واقعی « اما بواری» را به واقعیت داستانی تبدیل می کند و آنقدر شخصیت او را فراتر از واقعیت نشان می دهد و آنقدر تخیل در داستان نقش دارد که نیچه کل داستان را دروغ می خواند. دو عامل ویژگی های یک داستان هستند و همین دو ویژگی موجب لذت و درک خواننده می شوند:
۱- تخیل
۲- احساس برانگیزی
داستان حرکت است و از فرایند تغییر می گوید. در داستان وضعیت یک انسان تغییر می کند، یا خود او به نحوی تغییر می کند و یا تلقی ما از او تغییر می کند که این ها حرکت های اساسی داستان هستند. هدف داستان ثبت واقعیت نیست و فرقش با گزارش، مقاله، تاریخ، خاطره ، زندگینامه و سفرنامه در این است که در داستان نویسنده می خواهد به کمک تخیل و با استفاده از نمایش یا نقل یک یا چند رخداد ، فضا سازی و شخصیت پردازی بر احساس خواننده تاثیر بگذارد اما در خاطرات یا سفرنامه ها و … تاثیر بر خواننده بر دوش وفاداری به واقعیت است نه زاییده ی تخیل. تخیل است که واقعیت واقعی را به واقعیت داستانی تبدیل می کند. در همه ی داستان اصل بر این است که به خواننده ها امکان حس کردن بدهند و در مرحله ی دوم موجب تفکر و تأمل آنها شوند. در ادامه برای اینکه بهتر مطالب را درک کنیم اول از همه باید بدانیم ساختار چیست؟ و بعد به ساختار یا پیرنگ می پردازیم.
( ادامه دارد)

تهیه و تنظیم : حمید نیسی