نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
« بهشت فرش ایران » مفهوم بهشت به معنی « بهترین مکان« یا« بهترین زندگی» در فرهنگ ایران، از جایگاه خاصی برخوردار بوده و در روایات و کتب دینی ایرانیان به شکل مبسوطی وصف شده است. این فضای آرمانی و مطلوب در اندیشه و روان ایرانیان از گذشتههای دور تاکنون به طریقی در آثار هنری، باغها و بناها ظهور و بروز یـافته اسـت و هـمواره دغدغه بسیاری از هنرمندان ایرانی در خـلق آثار هنری بوده است. یکی از آثار هنری کـه بـستر ظـهور این فضای آرمانی و مسحورکنندهی بهشت، گشته، قالی است. فرش ایرانی، آینهی تمامنمای فرهنگ، اصالت و هنر ایرانی است. طرح « بهشت» در فرش ایران که معروف به « باغ« یا « باغی» هستند، نمادی از« بهشت موعود» را مجسم میکنند و در اصطلاح فرشبافی، به طـرحی گفته میشود که در آن، نقش خیالی و نمادین بهار و بهشت به صورت باغی با صفا و پرگل و گیاه بـا پرنـدگان خـوش نقش و نگار و جانوران بالدار و شگفت آفرینش کشیده میشود. فرش ایرانی، فرشی است جهانی و بهشتی و بافنده قالی ایران میداند آنچه در درون او میگذرد، بـازتابی بـیرونی دارد. درواقع خـاستگاه هنر قالی ایران، وصال عشق است و پیوند با « مطلق جهان » و طرح « بهشت» تجسم و بازتاب همه ایـن سیر و سلوکهاست. مفهوم بهشت،اگرچه قرنها قبل از اسـلام،در انـدیشه و اعـتقادات ایرانیان،حضور داشته؛ اما با ظهور اسلام، به شکل بارزتری دیده و بر آن تأکید شده است؛ چراکه در بردارنده مفهوم و تمثل یک اندیشه ناب ایرانی است که نه تنها برای ایرانیان بلکه برای هر انسانی در سراسر جهان میتواند تمثیل یک مدینه فاضله باشد و راهگشا. فی الواقع نقشه» باغهای بهشتی« اعم از این که روی فرش تصویر شده باشد یا روی تابلو،نشأت گرفته از یک نـوع ذهـنیتگرایی خاص هنرمند ایرانی است که روشن است خالی از رمز و راز و اشاره و نمادگرایی نیست و روشنتر آنکه این نقوش، قاعدتا منحصر به یک فرد، گروه یا ملت خاصی نـبوده و میتواند خاطره جمعی در ناخودآگاه بشریت باشد. انعکاس بهشت در قالی، سابقهای دیـرین دارد کـه به قالی « بهارستان« در زمان خسرو پرویز ساسانی میرسد اما اوج تجلی تصاویر بهشتی در قـالیهای ایران را میتوان مربوط به دوران صفویه دانست که بیگمان متأثر از فرهنگ شیعی و اسلامی است که بنیانگذاران صفوی آن را در ایران رواج و گسترش دادند و همین امر متعاقبا بر ذهنیت و افـکار هـنرمند طراحی قالی، تأثیر بسزایی گذاشته است و مصداق آن، نمونههایی است که هنرمند، فضای بـهشتی را بـراساس تـوصیفات اسلامی به تصویر کشیده است. زین پس در این سلسله یادداشتها برآنیم تا به شکل موضوعی به مضمون بهشت و موتیفهای آن در فرش ایرانی بپردازیم که نه تنها اقناعکننده روح هنری و دید بصری هنردوستان است؛ بلکه روزنهای از ادب و عرفان را به روی علاقمندان به این حوزه میگشاید.
این مطلب بدون برچسب می باشد.