گذری بر زندگی نویسندگان ایرانی

نویسندگان ایران و جهان در رسانه ایرانیان اروپا

استاد “محمد تقی پوراحمد جکتاجی” با نام ادبی “م.پ.جکتاجی”، روزنامه‌نگار، محقق، شاعر و داستان ‌نویس گیلک، زاده‌ی ۲۴ خرداد ماه ۱۳۲۶ خورشیدی در محله‌ی جاجی آباد رشت است.

او پس از اخذ دیپلم از دبیرستان شاهپور رشت، به استخدام آموزش و پرورش درآمد، ولی پس از چندی برای ادامه تحصیل به تهران رفت و پس از اخذ مدرک لیسانس در رشته‌ی زبان انگلیسی به استخدام وزارت فرهنگ و هنر درآمد.
او پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ به زادگاهش رشت بازگشت و اکنون سال‌هاست که به کار مطبوعاتی و انتشاراتی مشغول است.
از کارهای او علاوه بر تألیف و تحقیق و سرودن شعر، انتشار روزنامه‌ی دامون و نشریه‌ی گیله‌وا و گردآوری  گیلان‌نامه (مجموعه مقالات گیلان‌شناسی) است.
همچنین ایشان به عنوان مدیر مسئول انتشارات گیلکان، کتاب‌های متعددی را نیز از سایر نویسندگان، شاعران، محققان و مورخان به چاپ رسانده‌ است.

▪کتاب‌شناسی:
فهرست توصیفی سفرنامه‌های انگلیسی – فهرست توصیفی سفرنامه‌های فرانسوی – تصحیح سفرنامه و جغرافیای گیلان و مازندران (بهلر) – گیلان نامه در پنج جلد (مجموعه مقالات) – تألیف کتابشناسی گیلان – ترجمه‌ی فرمانروایان گیلان نوشته‌ی رابینو با همکاری دکتر رضا مدنی – گیلان استان آخر (تشریح عمده‌ترین مشکلات استان گیلان) – قصه کوی و برزن (مجموعه شعر) – مرغ سفید کوچولو (ترجمه قصه کودکان) – راه آزادی (ترجمه قصه نوجوانان) – کتابخانه ملی ایران – نامه‌رسان پیر (ترجمه قصه کودکان) – مطبوعات گیلان در عصر انقلاب – کتابشناسی گیلان – دو جلد (با همکاری فرشته طالش دوست و سید حسن معصومی اشکوری) – زلزله گیلان به روایت مطبوعات (با همکاری سارا خدیوی فرد و احمد قربان‌زاده) – افسانه‌های گیلان و…

■□■

استاد “رضا خندان مهابادی”، نویسنده، منتقد، و فعال اجتماعی چپ‌گرای ایرانی و عضو هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران، زاده‌ی سال ۱۳۳۹ خورشیدی در مهاباد اصفهان، که در کودکی همراه با خانواده‌اش به تهران مهاجرت کرده است.

خندان، همسر نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشری است.
وی در سال ۲۰۲۱ میلادی، جایزه‌ی آزادی قلم، انجمن قلم آمریکا، موسوم به “پن”، را همراه با زنده‌یاد بکتاش آبتین، و کیوان باژن، ازآن خود کرد.
ایشان، نویسندگی را از ۱۸ سالگی و در سال ۱۳۵۷ با انتشار کتاب «بچه‌های محل» آغاز کرد و از سال ۱۳۷۷ به عضویت کانون نویسندگان ایران درآمد و پنج دوره عضو هیئت دبیران آن بود.

▪کتاب‌شناسی:
– بچه‌های محل – ۱۳۵۷
– از کوزه همان برون تراود که در اوست – نقد ادبی – پاییز ۱۳۵۷
– مجموعه هفت جلدی داستان‌های محبوب من (مشترک با علی‌اشرف درویشیان)
– دانه و پیمانه (مشترک با علی‌اشرف درویشیان)
– جنگ رازی
– مجموعه ۱۹ جلدی فرهنگ افسانه‌های مردم ایران (مشترک با علی‌اشرف درویشیان)
– مجموعه‌ داستان انفرادیه‌ها (به‌ صورت الکترونیک که به زبان کوردی هم ترجمه و منتشر شده است)
– داستان در بوته – ۱۳۹۹
و…

▪نمونه‌ی آثار:
(۱)
خواندن نقد داستان گرچه ممکن است به اندازۀ خواندن داستان لذت بخش نباشد، به همان اندازه لازم است. اگر نقد سالم، اصولی و حرفه ای در اعتلای داستان نویسی اثری بسزا دارد، یک دلیلش اثرگذاری آن بر ذوق و انتخاب ادبی خوانندگان است. نقد سالم معطوف به داستان اما اثرگذاری اش فراتر از خود داستان است؛ زیرا نویسنده و خواننده را نیز شامل می شود. شاید نیاز به توضیح دربارۀ اثر نقد بر نویسنده نباشد. این نکته که نقد از راه آشکارکردن ضعف و قدرت داستان به زیادت توجه و بهترشدن کار نویسنده یاری می رساند، دیگر جزء معلومات عموم شده است؛ اما فقط این نیست. حضور نقد قوی حتی به داستان نویسانی که داستانشان نقد و بررسی می شود نیز کمک می کند؛ زیرا یکی دیگر از کارکردهای نقد، نظارت است. نقد چشم ناظر جامعه یا به طور مشخص جامعۀ ادبی گسترده است؛ آن هم نه ناظر بی طرف بلکه ناظری که محک می زند، می سنجد و داوری می کند. جریان نقد باعث می شود نویسنده حضور یک چشم ناظر را بر آثار خود احساس کند و با وسواس و دقت بیشتری بنویسد. «بی اعتنایی دیدن»، «رهاشدگی» و «نادیده گرفته شدن» احساس غالب میان اکثر نویسندگانی است که در جامعه بدون نقد می نویسند.
[از کتاب داستان در بوته (لذت متن)]

گردآوری و نگارش:
#لیلا_طیبی (رها)
 دبیر سرویس نویسندگان ایران و جهان