بزرگداشت خالق کلیدر، محمود دولت آبادی

_ محمود دولت آبادی نویسنده ای از خطه ی خراسان که لقب « داستایوفسکی ایران» را به او داده اند.
در رمان های او نشانه هایی از اندیشه های رئالیستی، ناتورآلیستی و سوررئالیستی دیده می شود.
دولت آبادی توانسته است ادبیات داستانی بومی و روستایی را به اوج شکوفایی هنری برساند. بیشتر داستان های دولت آبادی سفر به ژرفا و اعماق جامعه ای است که از آن برخاسته و خود آن را تجربه کرده.
درون مایه ی بیشتر داستان های او توصیف فقر، رنج و مشقت های مردمان روستانشین است. هر کس که داستان های دولت آبادی را مطالعه می کند به جزییات زندگی روستانشینان و چادرنشینان ایلیاتی خطه ی خراسان پی می برد و بیشتر آثار او همچون « کلیدر» و « جای خالی سلوچ» حقیقت زندگی مردمان روستاهای این سرزمین است.
در نوشته های او با اینکه اندیشه هایی از ناتورآلیسم و سوررئالیسم هم دیده می شود اما درون مایه ی اصلی داستان های او سبک رئالیسم است یعنی بیان تمام و کمال واقعیت های یک ماجرا. دولت آبادی آنقدر متبحرانه چهره و حالات روحی قهرمانان داستان هایش( همچون گل محمد یا مارال و یا ستار در کلیدر و …. ) توصیف می کند که تا مدت ها پس از مطالعه داستان سیمای هر کدام از آن شخصیت ها در ذهن مخاطب می ماند.
او خودش در جاهای مختلف گفته است که زبان نوشته هایش را از « بیهقی» وام گرفته است. دولت آبادی در داستان هایش تلاش کرده است که شخصیت واقعی زن به عنوان نیروی بسیار ارزنده در زندگی را به تجلی در بیاورد.
مهمترین آثار او که زنان در آن آثار جایگاه خاصی دارند رمان های « جای خالی سلوچ» و « کلیدر» هستند. معروفترین رمان دولت آبادی رمان « کلیدر» است که به قول بزرگ علوی تاریخ سه هزار ساله ی ایران را در خود دارد. کلیدر رمانی است که به ستایش کار و زندگی می پردازد و از مشخصه های اصلی این رمان شخصیت پردازی قوی آن است. دولت آبادی جدا از اندیشه ها و افکاری که شخصا دارد دارای نثری جذاب و گیرا در نوشته هایش است که خواننده را تا پایان داستان با خود می برد.

نوشته : حمید نیسی