مشاهیر آرمیده در گورستان پرلاشز ( pere lachaise) – دکتر فهیمه شفیعی اصفهانی
قبرستان پرلاشز جای عجیبیی است. اینجا جایی فراتر از محل آرمیدن انسانهاست.
پرلاشز یک موزه فضای باز است که در خود انسان ها و داستانهایی جذاب و متفاوت دارد.
فارغ از لیست افرادی که در پرلاشز دفن هستند قبرها به خودی خود جذاب هستند. از میان افراد مشهور که در این گورستان دفن شدهاند نام چند ایرانی به چشم میخورد:
صادق هدایت
غلامحسین ساعدی
بهجت صدر محلاتی
سید احمد رضوی
منیره وکیلی
کسری وفاداری
گورستان پرلاشز را اغلب به عنوان یک باغ مجسمه سازی ۲۴ هکتاری توصیف میکنند. پلاشز نامش را از کشیش معروف دوران لویی چهاردهم، پدر« فرانسیس دلاشز» برگرفته است. لاشز در ساختمان بازسازی شده انجمن عیسی واقع در مکان فعلی قبرستان زندگی میکرد و یکی از کاتولیکهای فرقه انجمن عیسی بود؛ که خود را سربازان دین و سپاه عیسی میدانند.
«پدر فرانسیس لاشز» کشیشی بود که شنونده اعترافات پادشاه بزرگ فرانسه، لویی چهاردهم بود و از این جهت پدر لاشز نامی شناخته شده برای مردمان آن دوران شد.از آنجا که پدر در زبان فرانسوی«پر» گفته می شود،پرلاشز همان پدر لاشز معروف است.
زمینهای پرلاشز در سال ۱۸۰۴ در دوران امپراطوری ناپلئون توسط شهرداری خریداری و سپس این قبرستان تاسیس شد. ناپلئون این حق را برای تمامی افراد به رسمیت شناخته بود که هر کس فارغ از اعتقاداتش حق دارد تا به شکلی مناسب( در جایی مناسب) دفن شود. جایی که پرلاشز قرار دارد، در آن دوران خارج از شهر پاریس بود و افراد بسیار اندکی تمایل داشتند در چنین جایی دفن شوند به ویژه آنکه این مکان توسط کلیسا تقدیس نشده بود و مسیحیان معتقد، تمایل نداشتند قبرستان در چنین جایی باشد. برای همین در سال تاسیس، صرفاً ۱۳ قبر در آن وجود داشت. اما اتخاذ یک سیاست هوشمندانه باعث شد تا آرام آرام، تمایل به تدفین در این قبرستان بیشتر شود. مسئولین قبرستان بقایای دو چهره معروف یعنی« ژان دولا فونتن» و «مولیر» را به این مکان آوردند و نام اینجا را بر سر زبانها انداختند.این باعث شد تا مدفونین در پرلاشز تا سال ۱۸۱۲ به ۸۳۳ نفر برسد.
۱_ ژان دولوفونتن(jean de la fontain)
مشهورترین حکایت نویس فرانسویست که شعرهای بسیاری نیز سروده است. گوستاو فلوبر،درباره او گفته است که او تنها شاعر فرانسوی پیش از ویکتور هوگو است که ساختار زبان فرانسه را به خوبی درک کرده است. حکایت معروف ژان دولوفونتن« روباه و زاغ» است.
حکایت« روباه و زاغ» در کتاب درسی فارسی به نام سرایندهاش« حبیب یغمایی» معرفی شده است، اما این شعر در واقع ترجمه منظوم حبیب یغمایی است از شعر شاعر فرانسوی قرن هفدهم یعنی ژان دولوفونتن،که البته در کتاب درسی به نام شاعر اصلی آن اشارهای نشده است.
«ایرج میرزا» و«رشید یاسمی» اولین کسانی بودند که برخی از حکایات یا فابلهای لافونتن را به نظم فارسی ترجمه کردند.
۲_ مولیر(moliere)
او یکی از سه نمایشنامه نویس برتر قرن هفدهم در فرانسه، و بزرگترین کمدی نویس و هنرپیشه تئاتر در اروپا است.
گوته شاعر آلمانی در سال ۱۸۲۵ در تمجید و ستایش از نمایشنامه او به نام« خسیس» گفته است:
« نمایشنامه خسیس که نشان میدهد خست،علاقه و محبت بین پدر و فرزند را از بین میبرد، عظمتی فوق العاده در بر دارد و در واقع بی نهایت جنبه تراژدی دارد .
مدفونین در پرلاشز
معروف بودن امروز پرلاشز و تبدیل شدن به یک جاذبه گردشگری دو علت مهم دارد:
قبرهای مشاهیر: چهرههای سرشناس فرانسوی و بین المللی مدفون در پرلاشز.
قبرهای مشهور: قبرهایی جذاب که فارغ از معروفیت افراد دفن شده، خود قبرها یک اثر هنری و دیدنی است.
بعضی قبرها هم ترکیبی از دو نوع بالاست؛ یعنی قبرهای مشهوری که اتفاقا یکی از مشاهیر در آنها دفن شدهاند.
۳_ آرامگاه هلوییز و آبلار:(heloise and abelard)
اغراق نیست اگر بگوییم این مقبره دو نفره مهمترین مقبره این قبرستان است. انتقال بقایای این زوج به پرلاشز، دلیل مهم رونق این قبرستان است. عشاقی بسیار معروف از قرن ۱۱ و ۱۲ میلادی، که داستان عشق شان برای فرانسویها، جایگاهی شبیه به جایگاه لیلی و مجنون برای ما دارد.آرامگاه آنها دارای یک بنای یادبود با مجسمههایی آرمیده از آنها در کنار هم است.
کتاب« عشق نامه هلوییز، دختر دانا و فرهیخته، و آبلار، فیلسوف جسور قرون وسطا، نوشته جلال ستاری بسیار خواندنی است. داستانی ست ازعشق استاد به شاگرد.
۴_ جیم داگلاس موریسون(jim morrison)
جی موریسون آمریکایی، یکی از خوانندههای ماندگار تاریخ موسیقی است. او از اعضای گروه معروف راک«دورز» بود و طرفداران زیادی داشت. صدای خاص او باعث شد تا خیلیها او را در لیست ۱۰۰ خواننده برتر تاریخ بدانند. او در سن ۲۷ سالگی در اثر مصرف مواد مخدر در پاریس درگذشت و در پرلاشز دفن شد. چند ترانه او به عنوان ساند ترَک فیلمهایی مثل
« فارست گامپ،دور افتاده و اینک آخرالزمان»استفاده شده است.یکی از لقبهای او مارمولک بود و مارمولک بزرگ منقرض شدهای به یاد او نامگذاری شد.
۵_ فردریک شوپن(a frederic chopin)
شوپن یکی از نوابغ موسیقی جهان است. او درلهستان، کشور زادگاهش به موتزارت ثانی معروف است ،اما سالهای زیادی از عمرش را خارج وطن، از جمله پاریس زندگی کرد. او به دلیل بیماری در ۳۹ سالگی درگذشت. قلب شوپن بنا به وصیتش توسط خواهر او به لهستان بازگردانده شد. بر روی قبر شوپن الهه باستانی موسیقی«آئوترپه»چنگی شکسته در دست دارد. بیش از ۲۳۰ قطعه ازآثاراو به جا مانده است. همه آثار او برای پیانو نوشته شدهاند و بیشتر آنها به صورت تکنواز هستند.شوپن در ۱۸۴۸ آخرین کنسرتش را در پاریس اجرا کرد و سپس به اسکاتلند و انگلستان رفت اما شدیداً بیمار شد تا آنکه در ۱۷ اکتبر ۱۸۴۹ هنگامی که به پاریس باز میگشت، در خانه خواهرش لودویکا درگذشت.
ادامه دارد
پژوهش: فهیمه شفیعی اصفهانی
عکاس: فهیمه شفیعی اصفهانی
تنظیم: رقیه خانمحمدزاده
ارسال دیدگاه