نشر و معرفی کتاب «سیری در ترانه‌سرایی فارسی از آغاز تا امروز»

کتاب «سیری در ترانه‌سرایی فارسی از آغاز تا امروز» منتشر شد

به گزارش رسانه ایرانیان اروپا؛ کتاب «سیری در ترانه‌سرایی فارسی از آغاز تا امروز» منبعی جامع در حوزه ترانه و ترانه‌سرایی فارسی است که در آن انواع ترانه‌ها از آغاز پیدایش زبان و ادبیات فارسی تا اکنون، همراه با تحلیل‌های تاریخی، ساختاری و محتواییِ اشعار و موسیقی‌ها بررسی‌شده است.

علی‌اصغر باباصفری، یکی از نویسندگان این کتاب به ایسنا گفت: با پیشنهادی که به آقای محمدامین محمدپور دادم، این پژوهش مشترک شروع شد و حدود ۴ تا ۵ سال به طول انجامید تا اینکه با نظر بنده، توسط نشر مروارید به مرحله انتشار رسید. ضمن اینکه در تدوین و تألیف این کتاب، منابع مختلف شامل کتاب و مقاله و منابع صوتی از چشم ما دور نماند و مورد استفاده قرار گرفته است؛ بنابراین می‌توان ادعا کرد که کتاب «سیری در ترانه‌سرایی فارسی» دارای جامعیت در زمینهٔ ترانه و ترانه‌سرایی است.

او با بیان اینکه ترانه ‌و ترانه‌سرایی، یکی از بحث‌های جداناپذیر از فرهنگ و سنت ایرانی است و پیشینه‌ آن به قبل از اسلام برمی‌گردد، اظهار کرد: در کتاب «سیری در ترانه‌سرایی فارسی از آغاز تا امروز» معرفی و تقسیم‌بندی ترانه‌ها از آغاز تا زمان حاضر، انجام شده و سیر تاریخی، ویژگی‌ها، تحلیل ساختاری و محتوایی ترانه‌ها در این کتاب مورد توجه بوده است.

عضو هیئت‌علمی گروه ادبیات دانشگاه اصفهان، ترانه را یکی از بن‌مایه‌های فرهنگی ایرانی دانست که به توجه بیشتری نیاز دارد و اضافه کرد: مردم در طول تاریخِ این سرزمین با ترانه مأنوس بوده‌اند. علاقه مردم به ترانه موضوع بسیار مهمی است و به همین دلیل ترانه‌های عاشقانه، سوگ و مرثیه، سیاسی، حماسی، فرهنگی، اجتماعی، دینی، اعتقادی، عرفانی، محلی و غیره در این کتاب تبیین شده است.

باباصفری با اشاره به اینکه ترانه، در دایره ادبیات غنایی قرار می‌گیرد و با احساسات و عواطف انسان سروکار دارد، گفت: ترانه نیز حاصل احساسات گوناگون انسان در طول تاریخ بوده است. ترانه‌ها در زمینه‌هایی مانند عشق، شادی، سوگ، کار و عرفان، ابزاری برای ابراز احساسات درونی فرد نسبت به آن موضوع بوده‌اند؛ ضمن اینکه ترانه پیوند ناگسستنی با مردم دارد و در حوزه ادبیات غنایی قرار می‌گیرد.

او که در کتاب خود، انواع ترانه‌ها را بر اساس محتوا و درون‌مایه در ۱۲ دسته تقسیم‌بندی کرده است، ادامه داد: در انواع ترانه‌ها دسته اول، عاشقانه‌ها با بیشترین میزان بسامد قرار دارند، بعد از آن ترانه‌های شادی، گروه سوم ترانه‌های کودکانه، گروه‌های بعدی به ترتیب ترانه‌های سوگواری، کار، عرفانی، دینی، آداب‌ و رسوم، دینی، سیاسی، سرگرمی، تبلیغاتی و ورزشی را شامل می‌شوند.

این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: ترانه‌های سه گروه آخر یعنی ترانه‌های سرگرمی، تبلیغاتی و ورزشی در دوران معاصر شکل گرفتند و به لحاظ بسامدی، حجم کمتری نسبت به انواع دیگر ترانه‌ها دارند. ترانه‌های سیاسی نیز از دوران‌ مشروطه به‌صورت جدی به ادبیات ما وارد شده‌اند؛ البته پیش از آن نیز ترانه‌های سیاسی وجود داشتند، اما اوج ترانه‌سرایی سیاسی مربوط به دوران مشروطیت است.

باباصفری در مورد آغاز ترانه‌سرایی در ایران کهن تصریح کرد: شعرهای پیش از اسلام اشعار هجایی بوده و به موسیقی نیز بسیار توجه داشتند، ترانه‌هایی نیز وجود داشته که در اسناد مکتوبِ برجای مانده از پیش از اسلام، به‌ویژه در دوره حکومت‌هایی مانند اشکانیان و ساسانیان رواج داشته است که در این کتاب به آنها نیز پرداخته‌ایم؛ برای مثال اشعاری که به اشعار «درخت آسوریک» معروف است و نیز سایر شعرهای هجاییِ پیش از اسلام، نمونه‌های آثار مکتوبی هستند که به دست ما رسیده‌اند.

کتاب «سیری در ترانه‌سرایی فارسی از آغاز تا امروز» تألیف «علی‌اصغر باباصفری» و «محمدامین امین‌پور» در ۳۶۹ صفحه، با شمارگان ۳۳۰ نسخه و قیمت ۲۵۰ هزار تومان از سوی انتشارات مروارید راهی بازار کتاب شده است.