چنار علی شاعر کورد عراقی

شعر اقوام (کوردی) با زانا کوردستانی – چنار علی

چنار علی، با نام کامل "چنار علی احمد" شاعر کورد معاصر عراقی زاده‌ی یک ژانویه‌ی ۱۹۷۶ میلادی در سلیمانیه است...

بانو “چنار علی” با نام کامل “چنار علی احمد” شاعر کورد معاصر عراقی زاده‌ی یک ژانویه‌ی ۱۹۷۶ میلادی در سلیمانیه است.

وی در دانشگاه بازرگانی سلیمیانە بە تحصیل پرداخت و در سال تحصیلی ١٩٩٣/١٩٩٢ فارغ‌التحصیل شد و به سال ١٩٩٨ به عنوان کارمند کتابخانه‌ی چوارباخ سلیمانیه مشغول به کار شد.

او ازدواج کرده و حاصل ازدواج‌اش دو فرزند پسر است.
او از سال ۲۰۰۰ شروع به نوشتن و سرودن شعر کرد، اما تا سال ۲۰۱۵ هرگز اشعار و مطالبش را منتشر نکرد تا اینکه در آن سال، با حمایت و تشویق خواهرش “چیمن” نخستین اشعارش در مجلات و نشریات سطح اقلیم کوردستان چاپ و منتشر شد و تاکنون ادامه داشته است.

برای نخستین بار اشعار او توسط زانا کوردستانی به فارسی برگردان و دوستداران شعر و ادب ارائه شد.


▪نمونه‌ی شعر:
(۱)
بریا بەهاتن و نەهاتنت
تۆزی خەیاڵمت ڕادەماڵی و
تاسەی دووری و نەبوونی چەن وەختەت
لە بار دەبرد
خونچەی نەپشکوی ناو دڵمت،
گوڵ پێدەکرت.

ای کاش، با آمدن و نیامدنت
خیالات غبار گرفته‌ام را می‌رفتی و
آرزو و اشتیاق فراق و نبودن این چند وقته‌ات را
از خاطرم می‌زدودی،
شاید غنچه‌ی ناشکفته‌ی جانم،
به گل می‌نشست.

(۲)
بریا هەموو ئەوانەی تۆ دەبینن.
من بومایە و
هەموو ئەوانەی لە دەوری منن،
ئامێزی تۆ بوایە.

ای کاش همه‌ی آنهایی که تو را می‌بینند،
“من” بودم و
همه‌ی آنهایی که دور و بر من هستند، “تو”.

(۳)
تۆ دەزانی؟
نه شەوەم ئارام دەبێ و
نە بە ئاگر گەرمم دەبێ
نه هەنگوین تێرم دەکات
گەر خۆشەویستی تۆم نەبێ
عەشقت لە رۆحما گڵپەی دێ و
دڵیش لە دووریتا دەلەرزێ.

آیا تو آگاهی؟
نه شب آرام و قرارم هست و
نه آتشی‌ست که گرمم کند،
و نه عسل به کامم شیرین.
اگر مهر و محبت تو نبود،
عشقت در جانم شعله می‌زد و
دلم از فراقت تنگ می‌آمد.

(۴)
ئازیزەکەی دوور ووڵاتم وەرە با
لەنێو دووچاوی نێرگزیتدا
هەناسەیەکی ئارام بدەم.

نازنین غربت رفته‌ام، برگرد تا
میان دو چشم نرگسینت
نفسی به آرامی بکشم.

(۵)
عەیامێکە…
زوڵەیخا ئاسا
بە چەشنی باران ئەرژێ لە چاوانم
ئەشکی خوێنی
بۆ دووری و نبوونی یوسفەکەم.
عەیامێکە…
زوڵەیخا ئاسا بۆ
بیستنی هەواڵێکی عەزیزی دڵم
لە چاوەڕوانیدا سەرگەردانم.

روزگاریست که…
همچون زلیخا
از چشمانم باران‌آسا می‌بارد،
اشک و خونابه
برای دوری و نبود یوسف‌ام.
روزگاریست که…
همچون زلیخا
در انتظار خبری از عزیز جانم
چشم به راه و سرگشته‌ام.

(۶)
چۆن ئەستێرە هەردەم لە هاتنی شەودایە،
منیش ئەوها لە چاوەڕوانی تۆدام
بەڵام ئاخ تۆش لە بیری ڕۆشتندای…

همچون ستاره هر لحظه منتظر شبانگاهانی،
من هم یک‌ریز چشم به راه تو،
اما افسوس که تو در اندیشه‌ی رفتنی…

(۷)
ئەمشەو لەگەڵ ئەم کزە بایەدا
لەگەڵ ئەم هەور و بارانەدا
وەرە
بۆن و بەرامەی ئەوینت
بپرژێنە
بە سەر ئاسمانی شاردا
تا خونچەی ڕۆحم
گوڵی ئەرخەوانی عەشقەت بگرێ و
چاوی سیس بووی چاوەڕوانیم
فرمێسکی شادی وجودت بڕژێ.

امشب همراه با نسیم
همراه با ابرها و باران
برگرد.
عطر و نکهت عشق‌ات را
پراکنده کن
بر اوج آسمان شهر
تا که غنچه‌ی جانم
گل ارغوانی عشقت را بشکفد و
از چشمان پژمرده‌ از چشم به راهی‌ام
اشک شوق و شادی بر وجودت بچکد.

(۸)
سڵاو، بەیانیت باش!
بەیانیت باش!
دەمناسیتەوە؟
منم…
کەش وهەوا لای تۆ چۆنە؟
ساردە؟!
وەک ئەو ساردییەی دڵی تۆی تەنیوە؟
هەناسەی من،
ئاخۆ ئێستاش، درەنگ دەنوی،
خەوو لە چاوانت دەتورێ؟
دەمەوێ بزانم، ئاخۆ ئێستاش،
بەیانیان زوو، بەر لەهەڵهاتنی خۆر
لەخەوو بێدار دەبی،
گوڵەکان، ئاودەدەی؟
ئەو گوڵانەی لەبەر من خۆشتدەویستن.
دەمەوێ بپرسم،
ئاخۆ ئێستا، ساردێەکانی ژیانت،
بەقاوە گەرم دەکەیتەوە؟
گوێ لە کابان و کەمەندی دەگریت؟
چاوت، هەر لەودیوی پەنجەرەی ژورەکەتتە؟
دەمەوێ بزانم،
دەزانیت، بێدەنگیت کوشندەیە.
دەزانیت، من میوانە ڕۆح سوکەکەم،
خۆت ناوت نام، ناوت لێنام…
دەزانیت، موسافیرێک نەبووم،
لەنێو دڵتا، چەند ساتێ بمێنمەوەو بڕۆم.
دەمەوێت، بزانیت،
من لەوێم، لەوێ، کەتۆی لێیت.
ببورە، گەر چرکەیە،
لە خەیاڵی ڕۆژانی زوو
لەڕوانین و خەونی شیرین، شیرین!
ڕامچڵەکانی.
ببورە لێم
ویستم سڵاوێک بکەم لێت تا بزانی،
هێشتا من هەم
بۆ ڕوانینی ڕێی هاتنت.
بۆ بیستنی دەنگ و نەغمەی خۆشویستنت.

صبحت بخیر!
شناختی؟ منم…!
آب و هوای آنجا چگونه‌ست؟
سرد؟!
همچون سرمایی که جان و دل را در بر گرفته‌ست؟!
نفس من، آیا هنوز هم،
خواب به چشمانت نمی‌آید و همان‌طور بی‌خوابی؟!
می‌خواهم بدانم،
کماکان سحرگاهان، پیش از طلوع آفتاب،
از خواب بر می‌خیزی و گل‌ها را آب می‌دهی؟
آن گل‌هایی که به خاطر من دوست ‌می‌داشتی!
می‌خواهم بپرسم، هنوز هم،
روزگار سردت را با قهوه‌ای داغ گرم می‌کنی؟
آهنگ‌های کابان و کمندی را گوش می‌دهی؟
کماکان به آن سوی پنجره‌، چشم می‌دوزی؟
می‌خواهم بدانم، می‌دانی، سکوتت مرگبار است؟
می‌دانی، من همان مهمان “روح سبک‌بالم”،
خودت نامم را انتخاب کردی… این نام را!
اما آیا می‌دانی، من که مسافری نبودم
میان دلت، ساعاتی بمانم و بعد بگذرم.
می‌خواهم بدانی،
که من هر جا که تو باشی، من هم آنجایم،
ببخش که با کوچک‌ترین سر و صداهایم
از خیالات روزگاران دور برگشتی
از خوابی شیرینت بر آشفتی!
ببخش مرا!
فقط خواستم سلامی بکنم که بدانی
هنوز برای تماشای بازگشتت
برای شنیدن صدا و آواز دوست داشتنی‌ات
چشم انتظارم.


(۹)
ئاوازی،
سەر لێومە
ناوت!

نام زیبای تو!
آواز لب‌های من است.

(۱۰)
دڵم
پەڕە پەڕە دەوەرێ،
ئای چ پایزێکم بێ تۆ!

دلم
برگ برگ می‌ریزد،
آخ، پاییز برگ‌ریزم بی تو!

(۱۱)
ناڵێم بیرت دەکەم
تەنها دەنوسم لە تۆم
کەمە تا خۆم بم!

نمی‌گویم که دلتنگ توام،
فقط از تو می‌نویسم،
اندک زمانی، خودم می‌شوم!

(۱۲)
بەرۆکی
پێگرتووم پیری،
لەو دەمەی تۆ نیت!.

ای پیری!
گریبانم را رها کن،
کم بهانه بگیر،
کاش هرگز تو نمی‌آمدی.

(۱۳)
ڕۆژ و شەویان
یەکسانە وەرزەکان
بە بوونت!

فصل‌ها،
روز و شبشان یکی شده‌ست
در تمنای بودنت!

(۱۴)
گوێت لە
دەنگی دڵمە؟!
چەن بە تاسەوە بیرت دەکات!.

می‌شنوی صدای قلبم را؟!
ببین چه با اشتیاق
تو را می‌خواند.

(۱۵)
بە خۆشەویستی
تۆوە
ژیان جوان دەخوێنێ!

از عشق توست
که اینچنین
زندگانی
سر سازگاری با ما دارد!

(۱۶)
خۆش بەحاڵت!
چاوەکانم چۆن گێژ دەدەم
تەنها شێوەت دەبینم!

خوش به حالت!
هر کجا که چشم می‌گردانم
تنها تو را می‌بینم!.

(۱۷)
تۆ
پێم بڵێ جێنشینی
خەون و خەیاڵتم؟!

تو بگو،
هنوز من،
جای خواب و خیالاتت را گرفته‌ام؟!

(۱۸)
ببارێ
یان نا نوقمی تەنهایم
بەبێ تۆ!

در همه حال،
میان تنهایی گم می‌شوم
بی تو!

(۱۹)
سەد ساڵیش بژیم
بەبێ تۆ،
نەبووم.!

صد سال هم عمر کنم
بی تو،
نزیسته‌ام!

(۲۰)
ئاخو
تۆش وەک منی؟!
خاڵی لەخۆت!

آیا
تو هم مانند منی؟!
از خودت تهی هستی!

 

گردآوری و نگارش:
#زانا_کوردستانی
دبیر سرویس شعر اقوام (کوردی)