فرشید خدادادیان پژوهشگر تاریخ نفت و فعال حوزه ی میراث صنعتی

فعالیت ورزشی مشترک اروپائیان و ایرانی ها در شرکت-شهرهای نفتی-فرشیدخدادادیان

توجه به رفاه و سرگرمی، ورزش و اوقات فراغت از سال های ابتدایی فعالیت کمپانی نفت در ایران، مدنظر متولیان و مدیران امور بود.از این جمله باید به فعالیت های ورزشی اشاره کرد...

 

فرشید خدادادیان
پژوهشگر تاریخ نفت و میراث صنعتی

توجه به رفاه و سرگرمی، ورزش و اوقات فراغت از سال های ابتدایی فعالیت کمپانی نفت در ایران، مدنظر متولیان و مدیران امور بود.از این جمله باید به فعالیت های ورزشی اشاره کرد که در شرکت-شهر نفتی مسجدسلیمان و در ایام فعالیت گسترده ی صنعت نفت در آن برای اوقات فراغت و با رویکرد ایجاد نشاط و انگیزه بیشتر بین کارکنان و خانواده ها انجام می شده و مستندات تاریخی که امروزه در اختیار ماست، نشان از مثبت بودن تاثیر این اقدامات در افزایش راندمان کاری و انگیزش کارکنان و خانواده ها دارد.خصوصا اینکه در برخی از این مسابقات اروپائیان شاغل و ساکن در شرکت شهرهای نفتی و ایرانیان درکنار یکدیگر به انجام این فعالیت های ورزشی می پرداختند.

از جمله این موارد در بخش ورزش صنعت نفت در خوزستان باید به موضوغ “باشگاه سوارکاران مسجد سلیمان”اشاره کرد که در دوران فعالیت خود،یکی از مراکز مهم سوارکاری در صنعت نفت و البته استان و کشور بوده و اعضا و طرفداران زیادی داشته است. فعالیت های این باشگاه به استناد گزارش ها،عکس ها و شواهد موجود،در تمامی طول سال و بصوررت هفتگی(جمعه هر هفته)در جریان بوده، اما به مناسبت های مختلف و از جمله نوروز و بهار نیز مسابقاتی با حضور سوارکاران از مسجدسلیمان و دیگر مناطق نفت خیز برگزار می شده است.

امروزه و به استناد آگهی منتشر شده در بولتن”اخبار هفته مسجد سلیمان و هفتکل” شماره۳به تاریخ پنجشنبه۱۹فروردین۱۳۴۴ متوجه می شویم که قرار بوده کورس بهاره این مسابقات ساعت یک بعدازظهر روز جمعه ۲۰فروردین همان سال، با شرکت ۳۰راس از معروفترین اسب های اهواز،آبادان، مسجد سلیمان و همچنین عشایر جنوب در میدان اسبدوانی نفتک مسجد سلیمان برگزار شود.باشگاه سوارکاران مسجد سلیمان در همان شماره از بولتن اخبار هفته مسجدسلیمان و هفتکل،صفحه یک این مطلب را به اطلاع خوانندگان رسانده است؛؛فردا بعدازظهر۲۰/۱/۱۳۴۴ روز مسابقات اسبدوانی در میدان نفتک می باشد.شروع مسابقات ساعت دو بعدازظهر(است).امسال افزایش شرکت کنندگان نسبت به سال های قبل محسوس خواهد بود، زیرا عده ای سوارکار و تعدادی اسب شرکت کننده در مسابقات از اهواز و آبادان و هفت تپه به جمع شرکت کنندگان مسجد سلیمان می پیوندند.این مسابقات بسیار هیجان انگیز خواهد بود و اکثریت(اگر)بخت یار شد جوایزی هم ممکن است نصیب شود.بلیط های پنجاه ریالی بمعرض فروش گذارده خواهد شد.شماره برندگان و تقسیم جوایز بوسیله دستگاه مخصوص اعلام می شود و برای رفع تشنگی و احیانا گرسنگی انواع مشروبات غیرالکلی و خوراکی ها در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.مسابقات کودکان سرآغاز مسابقات خواهدبود و بعدا” ترتیب مسابقات آزاد-بانوان-اعضا-عشایری و شرط بندی اجرا می شود و همچنین مسابقات الاغ سواری کودکان(آنهایی که قبلا بوسیله اولیای خود ثبت نام نموده اند)و مسابقه الاغ سواری آقایان و یکدوره الاغ سواری خانمها نیز انجام میشود.در این مسابقه شرط بندی اجرا خواهد شد بنابراین سعی کنید آنهایی را انتخاب کنید که پیداست برنده می شوند؛؛ اخبار هفته مسجد سلیمان و هفتکل همه هفته روزهای پنجشنبه جهت استفاده کارمندان شرکت چاپ و منتشر می شد.در شماره پنجشنبه دوم اردیبهشت ۱۳۴۴صفحات۲تا۴ گزارش مسابقه اسبدوانی مذکور منتشر شده است.در این گزارش متوجه می شویم که مسابقه مذکور بجای جمعه بیستم فروردین در تاریخ۲۴فروردین برگزار شده.در ابتدای آن می خوانیم؛؛روز سه شنبه مورخع۲۴/فروردین ماه۱۳۴۴که مسابقات هیجان انگیز اسب دوانی بهاره باشگاه سوارکاران مسجدسلیمان در میدان نفتک برگزار گردیده روز آفتابی خوبی بود و عده زیادی از مسجد سلیمان و آبادان و اهواز و هفت تپه و سایر نواحی در میدان مذکور گرد آمده و سرگرم تماشای مسابقات و تشویق شرکت کنندگان و شرکت در مراسم شرط بندی بودند؛؛ از گزارش مذکور مطلع می شویم مسابقات در ده دوره برگزار شده بود.در مسابقات کودکان مسافت هشتصد متر؛استیون جنینگز با اسب ایرج برنده جام بزرگ نقره،مسعود پرنو با اسب وزنه مقام دوم و جام متوسط نقره و فرهاد متقی با اسب”شین”به مقام شوم رسیده و جام کوچک نقره را از ان خود نموده بودند. مسابقات الاغ سواری کودکان نیز طی دو دوره از کورس انجام شد.در دوره سوم ساکو برخورداریان اول،جیف کارینتر دوم و پیروز درویش سوم شدند و در دوره هشتم، سعید نقیب،حسن نهاوندی و مسعود نقیب به ترتیب اول تا سوم شدند.مسابقه مفرح الاغ سواری برای جوانان پسر و دختر نیز در دو دور جداگانه برگزار شد.در بخش پسران؛عباس نهاوندی با الاغ”جونم”،اول بهنام ایثاری با الاغ”قربانت”دوم و بهروز ایثاری با الاغ “جگرجان”به مقام سوم رسیدند.در بخش دوشیزگان؛آسیا برخورداریان با الاغ”جون”،پریچهر پدرام با الاغ”لوپر”و دوشیزه کالیز با الاغ”کارلوسی”اول تا سوم شده بودند.

نکته جالب توجه در کورس بهاره مسجد سلیمان،حضور بانوان سوارکار در این مسابقات بود.

در دور هفتم از کورس و در مسافت یکهزار متر خانم هاردنبرگ با اسب کبوتر اول شد و خانم ها مارشال با اسب کوهیلان و استپلیتن با اسب فرفلو به مقام های دوم و سوم رسیده و جام های نقره متوسط و کوچک را از آن خود کردند.خانم”هاردنبرگ”در دوره دهم به مسافت یکهزاروپانصد متر که ویژه بلیط های شرط بندی برگزار شد نیز،اینبار با اسب کارون بعد از خسرو راجا با اسب”جردی”دوم شد.در این دور آقای راجا پنج هزار ریال و خانم هاردنبرگ سه هزار ریال جایزه گرفتند و پس از ایشان حمید کازرونی با اسب کولی سوم شد و دو هزار ریال جایزه را از آن خود کرد. بهار فصل حضور عشایر در خوزستان و مسجدسلیمان نیز هست.ضمن اینکه،اسب در زندگی عشایر ایران و از جمله بختیاری ها جایگاه مهمی داشته و دارد.سبک سوارکاری عشایری نیز یکی از دورهای کورس بود.در این دور هوشنگ پاکروان،بهنام ایثاری و جاسم هاشمی به ترتیب اول تا سوم شدند. همچنین در دور پنجم مسابقات که بصورت آزاد و در مسافت دو هزار متر برگزار شد، جاسم هاشمی با اسب کارون به مقام اول رسید و پنج هزار ریال جایزه گرفت.حمید کازرونی با اسب”شین”دوم شد و سه هزار ریال جایزه گرفت و مقام سوم و جایزه دو هزار ریالی هم به مجید رادپور رسید.بنا به همین گزارش خسرو راجا،مسئول باشگاه سوارکاران مسجدسلیمان نیز در این مسابقات برنده کاپ”بی-او-آ-سی”مسابقات شد. در پایان گزارش مذکور می خوانیم؛؛هیئت مدیره باشگاه سوارکاران مسجدسلیمان از عموم کسانی که چه قبل از روز مسابقه و چه در روز مسابقه قبول زحمت فرموده و همکاری نموده اند و باعث شدند که مسابقات با موفقیت به پایان برسد بی نهایت تشکر می نماید؛؛

باشگاه سوارکاران مسجدسلیمان بعنوان یکی از قطب های سوارکاری مناطق نفت خیز سالیان متمادی فعالیت داشته و در کورس های مختلف شاهد رقابت سوارکاران در میدان اسب دوانی نفتک بود.جلوه ای از توجه صنعت نفت به مسئولی های اجتماعی خود و ایجاد نشاط در بین کارکنان و خانواده های نفتی که امروزه بعنوان یکی از جلوه های میراث صنعتی شرکت – شهرهای نفتی مورد بازخوانی و بررسی قرار می گیرد.