نگاهی به تاریخ انسان و دین و جهان ،قسمت نهم-ی صفایی

اعتقاد به وجود روح و تاثیر ارواح بر حیات اقتصادی بازماندگان، موجب پیدایش طبقه جدیدی در اجتماع شد.
طبقه ای که مدعی بودند که می توانند با ارواح ارتباط برقرار نمایند و آنان را تحت
اختیار خود درآورند و مردم به این ساحران و جادوگران اعتماد میکردند چون بیماران را هم مداوا میکردند و همین اعتماد باعث شده بود که بدون چون و چرا دستورات آنان را اجرا کنند. همین دستورات و اعمال ساحران و جادوگران پایه و ریشه اعتقادات اولیه  بشر را تشکیل دادند (متاسفانه امروز در ایران با بودن حکومت آخوندها بخشی از مردم همچنان به جادو و جنبل که نشات گرفته از تحجر اسلامی است و مردمی که در جهل دست و پا میزنند برای درمان دردهایشان به اینها متوسل میشوند ….!).

 

بهرحال همین مراسم تقدیم قربانی در پیشگاه خدایان که در بین هندوها، یونانی ها و رومیها و یهود مرسوم بوده و حتی امروزه یکی از واجبات دین اسلام را تشکیل میدهد از اعتقادات بشر دوره حجر سرچشمه گرفته و به وراثت به اعقاب «انسان عاقل» منتقل شده است.
بدیهی است تقدیم قربانی نیز مستلزم وجود مناسک و اوراد و ادعیه خاص بود.
به تدریج که ساحران و جادوگران جای خود را به کاهنان و کسانیکه مدعی ارتباط با خدا و قوای غیبی بودند واگذاشتند، محل های مخصوص نیز بنام معبد و پرستشگاه برای اجرای مراسم قربانی اختصاص یافت و قواعد معینی وضع شد و عمل قربانی جزیی از مراسم مذهبی گردید. اعتقادات به وجود جن، همزاد، دیو و فرشته نیز از همین اعتقادات انسان پایان دروه حجر جدید و باورهای مربوط به ارواح سرچشمه گرفته است.
بشر در طول حیات خود تا به امروز هرچه در روی زمین و در آسمان وجود داشته، پرستیده و برای هریک از آنها قدرت مافوق الطبیعه ای قائل شده است. سنگ پرستی از متداول ترین نوع طبیعت پرستی بود.
از حیوان پرستی تا عوامل طبیعی همه و همه روزگاری عنوان خدایی داشته اند.
از معتقدات دیگر بشر چند هزار ساله پیش، توتم پرستی(Totemism)بود. این عقیده که به نوبه خود منشعب از پرستش طبیعت است بر این اساس استوار بود که هر قبیله یکی از جانداران، نباتات و یا هر شیئ محسوس
دیگری را به عنوان پدر و بوجود آورنده قبیله می پذیرفت و آن را پرستش میکرد.
افراد قبیله معتقد می شدند که توتم، مدافع آنان در برابر خطرات است.
توتمیسم راه را برای ظهور فتیشیزم(Fetishism) یعنی اعتقاد به سحر و افسون و احترام فوق العاده به غیر ذیروح، بازنمود و این اعتقاد را بوجود آورد که بعضی احجار و اجسام دارای آن چنان قدرت سحر آمیز و روح توانایی هستند که میتوانند منشاء آثار نیک و نتایج مفیدی برای شخص باشند.
احترام فوق العاده و در حد پرستش مسلمانان به حجرالاسود یا در دست کردن انگشتری که دارای نگین با نقش خاص باشد، از عقیده فتیشیزم ریشه گرفته و خود موجبات بت پرستی را فراهم آورده است.
بهرحال باید توجه داشت که آنچه اساس هر دینی را تشکیل میدهد، اعتقاد بوجود نوعی خدا و خدایان است و آنچه هر دینی را از سایر ادیان متمایز میکند، نوع خدا و خدایان مورد پرستش و میزان قدرت و صفاتی است که مؤمنین و معتقدین به آن خدا برای معبود خود قائلند. بوجود آمدن هر خدا و میزان اقتدار او نیز رابطه مستقیمی با نظام تولیدی و ویژگیهای محیط و شیوه زندگی انسانها داشته که در آن محیط زندگی میکردند. چنانچه خدایانی که انسان در دوره شبانی آفریده و پرستش کرده با خدایان دوره کشاورزی از هر حیث متفاوتند. بطور کلی
پیروان همه ادیان معتقدند که خدای مورد پرستش آنان واجد قدرت مرموز مافوق قدرت بشری است. پرستش آن خدا موجب خوشحالی و رضایت خاطر خدا و بالنتیجه سعادت فرد خواهد بود و بر عکس نافرمانی از اوامر او غضب الهی و بدبختی بشر را بدنبال خواهد آورد.

نویسنده : ی ، صفایی