نقد سینمایی

بی رویا؛ یک رئالیسم جادویی یا ذهن نه چندان زیبا-سید مهدی امینی

نقدی بر فیلم سینمایی "بی رویا" یک رئالیسم جادویی یا ذهن نه چندان زیبا.

 

اولین فیلم بلند آرین وزیر دفتری اثریست قابل تامل و دارای ابعاد گوناگون که در اولین نمایش خود در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، واکنش های متفاوت منتقدین را در پی داشته است.

بی رویا روایتگر احوالات زنی است به همین نام که در حال تدارک و مهیا شدن برای مهاجرت از ایران به همراه همسر خود میباشد و در این میان با چالش های متفاوتی رو به رو میشود.

رویا دختری را به خانه خود و همسرش بابک می‌آورد و این دختر که هیچ حرفی نمی‌زند، حالا مهمان تازه خانه آنهاست. رویا می‌خواهد پدر و مادر این دختر را پیدا کند و سعی می‌کند به دنبال والدین او بگردد اما دائم به در بسته می‌خورد.

آنچه پیش چشمان تماشاگر اتفاق می افتد، رئالیسم جادویی شوک آوریست که بیننده را تا پایان فیلم درگیر خود میکند اما در پایان، متنی بر روی پرده نقش می بندد که تماشاگر را به این نکته متوجه میسازد که ای کاش این متن هرگز به فیلم الصاق نمی شد و آنگاه جذابیت اثر قطعا دو چندان می شد .

همه ما فیلم تحسین برانگیز یک ذهن زیبا اثر ران هووارد را دیده ایم و در فضای فکری جان نش غرق شده و از آن لذت برده ایم اما آنچه ذهن نه چندان زیبای رویا را برای تماشاگر متناقض جلوه میدهد، نا مشخص بودن تکلیف فیلم و پارادوکس هایی است که مصداق های آن کاملا بارز و مشخص می باشند.

یک نمونه از این تناقص ها سکانس ابتدایی فیلم است که رویا در حال یادگیری دوچرخه سواری از همسر خود می باشد در حالیکه در انتهای فیلم وقتی متوجه میشویم که رویا دچار مشکلات ذهنی و روانی بوده عملا موجودیت این شخص در آن سکانس برای تماشاگر مبهم و گنگ خواهد شد..

بی رویا، فارغ از نقاط ضعفی که عمدتا ناشی از فیلم نامه میباشند یک تجربه مفید و پربار برای کارگردان خود به عنوان فیلم اول محسوب می شود و نوید ظهور یک کارگردان جوان و آینده دار در سینمای ایران را به همراه دارد.

 همه بازی های فیلم به جز بازی طناز طباطبائی تقریبا در یک سطح هستند و طناز طباطبائی به خوبی از پس این نقش پر چالش برآمده و کسب سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن در جشنواره فیلم فجر نیز گواهی بر این مدعاست.

به گمان برخی منتقدین فیلمی می تواند ماندگار و تاثیرگذار باشد که پس از تماشای فیلم نقاط مختلفی را در ذهن بیننده خود روشن کند و او را دچار چالش های فکری نماید و بی رویا در زمره این سبک فیلم هاست.

مساله اصلی این فیلم نمایش فضای فکری و جهان بینی فردیست که دچار روان گسیختگی می باشد و آرین وزیر دفتری تا حد زیادی از پس این هدف بر آمده است.

 

بی‌رویا را می‌توان از جهات مختلف تفسیر کرد و پرسش هایی به وجود می‌آورد که پاسخ آنها، به نوع نگاه تماشاگر بستگی دارد و همه اینها یعنی بی رویا فیلمیست قابل توجه که با پردازش بهتر می توانست 

بالاتر از آنچه هست باشد


سید مهدی امینی-دبیر سرویس سینما و تاتر رسانه ایرانیان اروپا

.سید مهدی امینی ، منتقد سینمایی همکار انجمن بازیگران ایران با پانزده سال سابقه هنری